Door: Martijn van der Linden
“Dit is de IoT-hype van het moment!”
Aldus een enthousiaste Erik over LoRaWAN: “LoRa is Long-Range, Low-power. Vergelijkbaar met een soort van sms-netwerk. Het heeft een bereik van zo’n 3 tot 4 km. En soms nog groter.”
Ik ben nog maar net binnen komen lopen bij het Lab in Apeldoorn. Het is sinds maart 2016 gevestigd in De Energiefabriek. Een korte greep uit alle cutting-edge technology die er voorhanden is: 3D Laser Cutter Printers, Raspberry Pi’s, een 400W energiefiets, Pine64 LED-strips met DMX Controllers, stappenmotortjes met sensoren… LoRa nodes uiteraard. Plus nog een flinke hoeveelheid elektronica om iets mee te creëren dan wel aan te sturen.
Bij binnenkomst zie ik René ijverig door het Lab benen. Hij begroet mij joviaal en ik maak vlot kennis met Erik. Ik begrijp van hen beiden dat zij elkaar vooral via deze LoRa Meetups kennen. Ter kennismaking en installatie, doen we ook even een rondje door de fabriek en gaan kort daarna aan de koffie. En René haalt Chinees voor iedereen die zich heeft aangemeld. Tijdens zijn afwezigheid, heb ik alle tijd om eens uitgebreid in dit Lab rond te neuzen en kennis te maken met Martijn en Lambertus die nu ook binnen komen lopen.
De Vlijtseweg blijkt overigens ook wel een ellenlange, provinciale straat. Er zijn (of waren) diverse soorten en maten aan bedrijven, panden, fabrieken en woonwijken, in oude dan wel nieuwe stijl. Gebroederlijk naast elkaar gevestigd. Voor kruisbestuivingen weliswaar een ideale locatie, maar zelfs na mijn entree op het voormalige Zwitsalterrein, liep ik nog zeker twee keer verkeerd, voordat het Human Innovation Lab in het vizier kwam.
Ministek / Tiny House
Na het voorstelrondje, het gezamenlijk diner en wat tekst en uitleg naar elkaar, over wat we doen en aan welke initiatieven en organisaties we gelieerd zijn, wordt ik gevraagd eens naar een nieuw duurzaam project van Martijn te gaan kijken. In de loods naast de fabriek.
Het is een bijzonder klein houten huis dat Martijn, over ongeveer een maand, naar eigen zeggen “in the picture” wil gaan zetten. Een huis dat alles voor jou faciliteert. En het is echt dermate klein dat je qua bezit en levensstijl wel ietwat minimalistisch ingesteld moet zijn. In return, is het grote voordeel dat je praktisch zelfvoorzienend bent, waaronder volledige onafhankelijkheid van energieleveranciers. Zo zal het dak dat later nog afgebouwd wordt, duurzaam overdekt worden met zonnepanelen. Aan de bouwtekening en de draaischijf, waarop het geheel gevestigd is, kan ik ook zien dat dit niet alleen een duurzame, maar ook solide constructie is.
Internet of Things (IoT)
Na terugkomst beginnen we in de grote vergaderzaal aan de avond. Ik heb intussen de Googlescreening losgelaten op VRrroem. Maar, van René begrijp ik dat de open source-variant door verhindering van Raoul als gastspreker, helaas geen doorgang kan vinden.
Meer mensen haken nu aan bij de avond en Lambertus steekt met zijn presentatie van wal. Hij stelt de vraag of er mensen in de zaal zijn die niet weten wat the Internet of Things (IoT) is. Niemand steekt zijn of haar hand op.. waarna hij vervolgt:
“De mensen hier zullen wel van IoT gehoord hebben, maar praat eens met je buurman, je ouders, collega’s.. Er is een grote kans dat zij niet weten wat het is.”
Zacht gelach onder de aanwezigen. En Danny grapt dat bij de IoT de eerste 2 letters, de “i” en de “d” zijn weggevallen.
Lambertus legt uit dat de wereld van IoT ‘bemonsterd’ wordt, door kleine apparaatjes met een 3G, 4G of 5G-netwerk aan Internetsnelheid. De zogenaamde wide area networks (WAN’s). Uit zijn woorden en PowerPoint slides merken we op dat er veel op het gebied van IoT in combinatie met bijvoorbeeld LoRa in de wereld van vandaag ‘te koop’ is. Er is een gigantische, wereldwijde hoeveelheid slimme apparaatjes beschikbaar die aan het Internet gekoppeld zijn. Ook uiteraard middels WiFi, GPRS en jouw persoonlijke smart- of Iphone. Allemaal bedoeld om, zeg maar met afstandsbediening, data en informatie uit te lezen, te wijzigen, of de apparaatjes zelf aan of uit te zetten.
IoT en (marginale) beveiliging?
Daarna is het woord aan Roy. Over IoT en beveiliging. Hij legt uit waar op het gebied van IoT nu de knelpunten zitten als het gaat om beveiliging en risico’s. Want net als mensen en bedrijven zitten hackers ook niet stil. Als iemand bijvoorbeeld op jouw persoonlijke ‘infrastructuur’ inbreekt en bestanden plaatst met een strafbaar karakter, kun jij er door de wet als eigenaar op aangepakt worden. Ook al weet je van niets.
Ook andersom zijn potentiële datalekken, databeveiliging etc. volgens Roy eigenlijk niet meer 100% te voorkomen. Of technisch dan wel juridisch dicht te timmeren. Roy stelt er ook veelvuldig ethische vragen bij: want wie is er nu concreet verantwoordelijk of aansprakelijk, als het ergens onbedoeld en onverhoopt misgaat met gedrag of beveiliging. Is dat nu de leverancier van het device dat jij als persoon of bedrijf gekocht hebt? Of jij als gebruiker?
Het nieuwe evenwicht dat we momenteel zoeken in verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid op het gebied van IoT, zal erg ‘on-lineair’ blijven verlopen. Dat is dus niet echt concreet bij een persoon of partij neer te leggen.
3D Printing, design en de bouw
Danny begint zijn presentatie. Over 3D printing, het ontwerpen in de bouw met maquettes, dan wel met een 3D printer. En hij vertelt over de invloed van deze ontwikkelingen en keuzes op de bouwbranche. Op het scherm verschijnt een slide met: ‘Back to the future of…’ en Danny maakt de zin af met het begrip “BIM”. Dit staat voor Building Information Modelling.
Hij gaat verder door iets te vertellen over zijn achtergrond. Danny heeft bouwkunde gestudeerd, maar anders dan hij aanvankelijk wilde, is hij geen architect geworden. Wel is hij bij Brederode Bouwbedrijf aan de slag gegaan en daarna, naar eigen zeggen, eind jaren ’70 “met de computer in aanraking gekomen”.
Danny neemt ons mee in de wereld van (de ontwikkeling van) de computer, waaronder de CAD-systemen die we enkele decennia geleden gekend hebben. Ook zien we aan zijn presentatie dat Virtual Reality (VR) en Augmented Reality (AR) niet zijn voorbehouden aan onze moderne tijd. Met enkele afbeeldingen op een slide in PowerPoint laat hij zien dat hier reeds in 1965 al mee is geëxperimenteerd. Lachwekkend is daarbij op de slide wel dat dit materiaaltechnisch en praktisch gezien nogal ‘zware brillen’ waren. Je moest met je hoofd aan het attribuut aan het plafond vastgemaakt worden.
Danny vraag zich af of we in de bouw en met onze woonwensen nu beter af zijn met, ofwel de oude zeg maar maquette-werkwijze, of met de technologie die we nu grootschalig beschikbaar hebben bij het bouwen van een huis. Hij vertelt ook tegen welke dilemma’s hij zelf opliep, toen hij zijn eigen badkamer indertijd wilde opleveren.
We krijgen bij de afsluiting van zijn presentatie nog het filmpje Robot vs Human te zien dat zijn zoon op Youtube heeft gezet.
Blockchain en parallelle munten
Blockchain: we horen er steeds meer over. En Bart vertelt ook over de ontwikkeling en doorbraken van diverse cryptocurrencies. Zo is er een parallelle munt, bekend onder de naam NameCoin. Je registreert in het bitdomein een naam, maakt een klein bedragje over aan NameCoin. Je krijgt een domeinnaam en na een jaar vervalt die domeinnaam weer.
Hij laat ook de actuele marktwaarde van de meest gangbare cryptocurrencies zien en vertelt dat er inmiddels al zo’n 800 grote, parallelle munten in omloop zijn. Naast uiteraard euro’s, dollars etc.
Ook de technologie zelf blijft hip and happening in de breedste zin van het woord. Bart legt aan de zaal uit dat er dankzij Blockchain permissieloze innovatie plaatsvindt. Een jongen van 13 jaar kan binnen een half uur een bank beginnen. En er is geen overheid, instantie (of dictator) die dat tegen kan houden. Je kunt ook een ‘Airbnb’ ontwikkelen, maar dan zonder Airbnb. Goedkoper en permissieloos. En hiertoe kun je het best gebruikmaken van Initial Coin Offering (ICO). Daarnaast vertelt Bart over WeiFund: een crowdfundingsplatform. Maar anders dan gebruikelijk heb je hier geen ‘Kickstarterkosten’ die je moet betalen en die normaliter kunnen oplopen tot 14% van je project.
En het wordt nu zo populair dat in Honduras al het complete kadaster op de Blockchain is gezet, zodat er geen fouten gemaakt kunnen worden met het toekennen van landrechten.
Gezien de media-aandacht van onze huidige situatie op de woningmarkt, zou zo’n oplossing wellicht ook wel iets voor de autoriteiten in Nederland kunnen zijn…
Nieuwe locatie?
Ook deze DoDODag is vanavond, zowel in initiatieven, gedeelde kennis en enthousiasme onder medewerkers, ondernemers en andere geïnteresseerden een succes! Wat ook te danken is aan de locatie en de monumentaliteit van de fabriek.
Echter, naar verluidt heeft het openbaar bestuur met onze locatie na 1 juni andere plannen. Dit heeft tot gevolg dat we recent zijn gevraagd om per 1 juni onze activiteiten elders voort te zetten. En daarom: als je graag meer wilt weten over de ideeën, belangen en projecten voor maatschappelijke vernieuwing waaraan we werken, of je wilt gewoon gezellig komen (flex)werken, netwerken, interactief en iteratief leren met de nieuwste technologieën, bezoek ons dan nog voor 1 juni in de de Energiefabriek te Apeldoorn.